وقتی تان های، داور چینی در نود و چهارمین دقیقه بازی پایانی مقدماتی جامجهانی مقابل کرهجنوبی در اولسان در سوت خود دمید، جشنی خیابانی در ایران به راه افتاد. سه روز پس از جشن ملی به دلیل پیروزی غیرقابل انتظار ریاست جمهوری توسط حسن روحانی اعتدالگرا، ایران کره را برای اولین بار در مرحله مقدماتی جام جهانی شکست داد و سفر خود به جامجهانی برزیل 2014 قطعی کرد.
این پیروزی برای کارلوس کیروش، سرمربی تیم ملی ایران یک پیروزی بسیار راضیکننده شخصی مقابل چوی کانگ هی کرهای بود که بازی روانی پیش از مسابقهاش به جایی رسید که مدعی شد سرمربی پرتغالی بازیهای جامجهانی را در خانه و از طریق تلویزیون تماشا خواهد کرد.
مسیر ایران برای رسیدن به جامجهانی با پیروزی در بازیهای رفت و برگشت مقابل مالدیو و سپس پیروزی 6 بر صفر مقابل بحرین 10 نفره با صدرنشینی در گروه خود آغاز شد. مانع بعدی گروهی بود با حضور لبنان، قطر، کرهجنوبی و ازبکستان. پس از یک پیروزی دیر هنگام مقابل ازبکستان، یک تساوی خانگی مقابل قطر و یک شکست ناامید کننده مقابل لبنان به دست آمد. فشار روی کیروش پیش از دیدار خانگی حساس مقابل کرهجنوبی در حال افزایش بود اما مثل همیشه نیاز به نتیجه گرفتن باعث شد تیم ملی ایران بهترین عملکرد را از خود نشان دهد. گل جواد نکونام با وجود 10 نفره بودن، پیروزی بسیار مهمی را برای ایران مقابل 100 هزار تماشاگر خانگی به ارمغان آورد. به هر حال یک شکست خانگی مقابل ازبکستان شانس این تیم برای صعود به جامجهانی را کاهش داد. همهچیز به سه بازی آخر تیم ملی در ماه ژوئن کشیده شد: یک بازی خانگی مقابل لبنان و دو بازی خارج از خانه مقابل قطر و کره جنوبی. در این زمان انتظارات کاهش یافته بود؛ غیبت اشکان دژاگه، بازیکن فولام که یکی از بازیکنان کلیدی تیم بود به دلیل مصدومیت و کنار گذاشتن پر حاشیه مهدی رحمتی، دروازهبان اول تیم ملی پس از اختلاف با کیروش باعث شد هواداران کمتر از همیشه خوشبین باشند. با تمام این اتفاقات عجیب تیم ملی در تمام 3 بازی باقیمانده خود به پیروزی رسید تا صدرنشین گروه خود شود. قهرمان این ساعت رضا قوچاننژاد بود. این مهاجم 25 ساله در هلند از پدر و مادری ایرانی متولد و بزرگ شد و با نام «گوچی» شهرت یافته است. وی در هر سه بازی گلزنی کرد؛ گلزنی وی در هر دو پیروزی یک بر صفر مقابل قطر و کره جنوبی بسیار مهم بود.
وقتی تیم ملی ایران با پشت سر گذاشتن استرالیا به جامجهانی 98 فرانسه صعود کرد، یکی از گزارشگران اظهار داشت که وزن زمین کمتر شده است زیرا 70 میلیون ایرانی از خوشحالی به هوا پریدهاند. 16 سال بعد در 18 ژوئن 2013 تاریخ بار دیگر خودش را تکرار کرد.
سرمربی:
کارلوس کی روش
وی که جامجهانی 2002 را به دلیل اختلاف نظر با مسئولان فدراسیون فوتبال آفریقای جنوبی از دست داد؛ در جامجهانی 2010 هدایت تیم ناموفق پرتغال را در دست داشت؛ آیا جامجهانی 2014 میتواند نقطه اوج دستیار سابق سر الکس فرگوسن در منچستریونایتد باشد؟
بازیکنان کلیدی:
جواد نکونام
کاپیتانی روحیهبخش با توانایی به ثمر رساندن گلهای حساس. مهارت هافبک سابق اوساسونا برای تیمی که در میدانهای بزرگ تجربه چندانی ندارد، حیاتی است.
اشکان دژاگه
بازیکن سابق تیم زیر 23 سال آلمان 3 بازی حساس و پایانی تیم ملی کشورش را از دست داد تا نبود این بازیکن در ان دیدار کاملا احساس شود. وی پس از شروع یک فصل موفق با فولام، با مهارت و قدرت بدنی خود عاملی حیاتی در راهیابی ایران به جامجهانی بود.
رضا قوچاننژاد
قهرمانی پیشبینی نشده که ضربات پایانی تیزش در هر 3 بازی پایانی پاسخ بسیار خوبی به منتقدان خانگیاش داد.
سوالهای بیپاسخ:
پس از کنارهگیری غیرمنتظره مهدی رحمتی که اولین انتخاب دروازه ایران در سالهای اخیر بود، کیروش مجبور شد از بین رحمان احمدی خیرهکننده اما بدون تجربه ملی و یا دانیل داوری، دروازهبان آلمانی ایرانیالاصل برانشوایگ یکی را انتخاب کند.
آیا ایران میتواند مقابل چند تیم معتبر دیدار تدارکاتی برگزار کند؟
تحریمها علیه این کشور در سالهای اخیر تیمها را از بازی مقابل ایران منع میکند. شاید تغییرات سیاسی اخیر بتواند این شرایط را بهتر کند.
آیا ایران به اندازه کافی استعداد دارد؟
با خداحافظی علی کریمی از بازیهای ملی و عدم ثبات مسعود شجاعی، کمبود خلاقیت در خط میانی نگرانکننده به نظر میرسد.
دلایلی برای خوشحالی
دفاع منسجم
سیدجلال حسینی و پژمان منتظری همکاری سهمگینی در مرکز خط دفاعی به وجود آوردند و ایران در 8 بازی آخر خود تنها 2 گل دریافت کرد.
نظم تاکتیکی
بازیکنان زیر نظر کیروش به خصوص در 3 بازی آخر در ماه ژوئن شکل و هماهنگی خود را به خوبی حفظ کردند.
عدم موفقیت در جامجهانی
هیچ کس از ایران که در 3 حضور پیشینش در رقابتهای جام جهانی هرگز نتوانسته از مرحله گروهی صعود کند، انتظاری نخواهد داشت و این میتواند به سود آنها باشد.
دلایلی برای نگرانی
کمبود تجربه اروپایی
از میان بازیکنان حاضر در زمین در دیدار مقابل کرهجنوبی تنها 3 بازیکن در خارج از این کشور به میدان رفته بودند و قرارداد دو نفر از آنها (آندرانیک تیموریان و مسعود شجاعی) به پایان رسیده و احتمال داشت به ایران بازگردند.
تیم مسن
میانگین سنی این تیم در آخرین بازی مقابل کرهجنوبی 29 سال و 7 ماه بود.
گلهای زده کم
ایران در 8 بازی آخر خود در رقابتهای مقدماتی جامجهانی تنها 8 گل به ثمر رساند که 4 تای آن مقابل لبنان بود.