مرواریدهایی از زبان امام رضا (ع)
1- در شگفتم که چگونه کسی که دنیا را آزموده و تغییرات آن را به چشم خود دیده باز دل به دنیا می بند . 1
2- ادب نتیجه تحمل سختی است ، هر که سختی را تحمل کند به ادب دست یابد . 2
3- در برابر قدرتمندان محتاط ، در برابر دوستان فروتن ، در برابر دشمنان مراقب و در برابر مردمان گشاده رو باش . 3
4- هر که کار زشت دیگران را بر ملا کند خوار می گردد و هر که آنرا بپوشاند خدایش می آمرزد . 4
5- از بد اخلاقی بپرهیزید زیرا بد اخلاق بدون تردید در آتش است . 5
6- عبادت ، بسیاری روزه و نماز نیست و همانا عبادت ، اندیشه زیاد نمودن در امر خداست . 6
7- (هنگامی که از پدر بزرگوارش سخن به میان آمد)، فرمودند : هیچ خردی با خرد آن حضرت برابری نمی کرد با این حال گاه با یکی از غلامان سیاه خود مشورت می کرد به ایشان عرض شد : با چنین کسی مشورت می کنی؟ فرمودند: چه بسا که خدای تبارک و تعالی (نظر درست را) بر زبان او جاری کند. 7
8- امام رضا (ع) فرمودند : مردی امیرالمؤمنین (ع) را به میهمانی دعوت کرد . حضرت علی (ع) فرمودند: می پذیرم به شرط این که سه قول به من بدهی . آن شخص پرسید آن هاچیستند؟ حضرت فرمودند: از بیرون چیزی برای من تهیه نکنی، حاضری خانه ات را از من دریغ نکنی و به زن و فرزندانت اجحاف ننمایی . مرد گفت هر چه شما بفرمایید . پس علی بن ابی طالب (ع)دعوت او را پذیرفت. 8
9- نیکی به پدر و مادر واجب است اگر چه آنها مشرک باشند ، البته در جائی که اطاعت از آنها موجب معصیت و نافرمانی پروردگار شود، نباید فرمانبرداری نمود . 9
10- تواضع درجاتى دارد : یکى از آنها این است که انسان اندازه خود را بشناسد و با طیب خاطر ، خود را در آن جایگاه قرار دهد، دوست داشته باشد با مردم همانگونه رفتار کندکه انتظار دارد با او رفتار کنند ، اگر بدى دید آن را با خوبى جواب دهد ، خشم خود را فروخورد و از مردم درگذرد، و خداوند نیکوکاران را دوست دارد. 10
11- شیخ صدوق از حضرت رضا ( ع ) نقل می کند که در دعای خود می گفت :
" خدایا من برائت می جویم بسوی تو از کسانی که درباره ما چیزی را ادعا می کنند که حق و حد ما نیست . خدایا من برائت می جویم به سوی تو از کسانی که درباره ما چیزی را می گویند که ما درباره خود نمی گوئیم . خدایا خلق و امر از توست . ما تنها بندگی تو می کنیم و از تو کمک می خواهیم . خدایا تو خالق ما و پدران ما هستی ، ... خدایا ما بندگان تو و فرزندان بندگان تو هستیم و برای خود مالک هیچ سود و زیانی نیستیم و اختیار مرگ و زندگی و برانگیخته شدن خود را نداریم .11
12- کسى که امیر المؤمنین را از مرز عبودیت خدا فراتر برد،از شمار کسانى است که مورد خشم خدایند و از گمراهان است.12
13- در شگفتم از کسی که بندگان را با ثروت خویش می خرد تا رهایشان کند ، چگونه با خوش اخلاقی خویش آزادگان را نمی خرد .13
14- زیانی که دو گرگ گرسنه به گله گوسفندی بی چوپان می زنند از زیان ریاست طلبی در دین مسلمانان بیش تر نیست . 14
15- از حرص و حسد بپرهیزید زیرا این دو امتهای گذشته را نابود کرده است . 15
زیرنویسها :
1- عَجِبْتُ لِمَنِ اخْتَبَرَ الدُّنْیَا وَ تَقَلُّبَهَا کَیْفَ یَطْمَئِنُّ اِلَیْهَا - بحار الانوار/ج 75/ص450
2- اَلْاَدَبُ کُلْفَةٌ فَمَنْ تَکَلَّفَ الْاَدَبَ قَدَرَ عَلَیْهِ - اصول کافی 1/ ص 24
3- اصْحَبِ السُّلْطَانَ بِالْحَذَرِ وَ الصَّدِیقَ بِالتَّوَاضُعِ وَ الْعَدُوَّ بِالتَّحَرُّزِ وَ الْعَامَّةَ بِالْبِشْرِ - بحارالأنوار/ج71/ ص167
4- اَلْمُذِیعُ بِالسَّیِّئَةِ مَخْذُولٌ وَ الْمُسْتَتِرُ بِالسَّیِّئَةِ مَغْفُورٌ لَهُ - میزان الحکمة، ج 2، ص 988
5- اِیَّاکُمْ وَ سُوءَ الْخُلْقِ فَاِنَّ سَیِّئَ الْخُلْقِ فِی النَّارِ لامَحَالَةَ - عیون اخبار الرضا علیه السلام / ج 1/ 34
6- لَیْسَتِ الْعِبَادَةُ کَثْرَةُ الصِّیَامِ وَ الصَّلاةِ وَ إِنَّمَا الْعِبَادَةُ کَثْرَةُ التَّفَکُّرِ فِی أَمْرِ اللهِ - تحف العقول/ص442
7- قال الإمام الرضا(ع) (لما ذکر عنده أبوه): کان عقله لا توازی به العقول و ربما شاور الاسود من سودانه، فقیل له: تشاور مثل هذا؟! فقال: إن الله تبارک وتعالی ربما فتح علی لسانه. مکارم الأخلاق، ج 2، ص 99
8- قال الإمام الرضا (ع) : دعا رجل أمیر المؤمنین (ع) فقال له: قد أجبتک علی أن تضمن لی ثلاث خصال، قال: وما هی یا أمیر المؤمنین؟ ... عیون أخبار الرضا - علیه السلام -، ج 2، ص 42، ح 138
9- قال الامام الرضا (ع) : برّ الوالدین واجبٌ و ان کان مُشرکین و لا طاعةُ لهما فی معصیة الخالق ... تفسیر صافی، ج 2، ص 37
10- اَلتَّواضُعُ دَرَجاتٌ: مِنْها أَنْ یَعْرِفَ الْمَرْءُ قَدْرَ نَفْسِهِ فَیُنْزِلَها مَنْزِلَتَهابِقَلْبٍ سَلیمٍ، لایُحِبُّ أَنْ یَأْتىَ إِلى أَحَدٍ إِلاّ مِثْلَ مایُؤْتى إِلَیْهِ، إِنْ رَأى سَیِّئَةً دَرَأَهابِالْحَسَنَةِ، کاظِمُ الْغَیْظِ عافٍ عَنِ النّاسِ، وَاللّهُ یُحِبُّ الْمُحْسِنینَ؛- کتاب: چهل چلچراغ (چهل چهل حدیث) > حدیث شماره : 300139
11- اثبات الهداه ، ج 3 ، ص 756
12- مَن تَجاوَزَ بأمیرِ المؤمنینَ علیهالسلام العُبودیَّةَ فهُو مِن المَغضوبِ علَیهِم ومِنَالضالِّینَ - بحار الأنوار : 25 / 274/ 20 منتخب میزان الحکمة : 432
13- عَجِبْتُ لِمَنْ یَشْتَرِی الْعَبیدَ بِمالِهِ فَیُعْتِقُهُم کَیْفَ لا یَشْتَرِی الاَحْرارَ بِحُسْنِ خُلقِهِ. - فقه الرضا، ص 354
14- ما ذِئبانِ ضارِیانِ فی غَنَمٍ قَد تَفَرَّّقَ رُعاتُها بِاَضَرَّ فی دینِ المُسلِمٍ مِن طَلَبِ الرّیاسَة. - بحار الأنوار، ج 73، ص 145
15- اِیَّاکُمْ وَ الْحِرْصَ وَ الْحَسَدَ فَاِنَّهُما اَهْلَکَا الْاُمَمَ السَّالِفَةَ - بحار الانوار/ 75/ 346
منابع :
1- http://www.imamrezatv.ir/sn/pages/id/497
2- http://www.rasekhoon.net/hadis/category-2440-7.aspx
3- http://www.hadithlib.com/guides/view/10 /امام-رضا-علیه-السلام/page:5
